Where are you from?

This article addresses a question related to the real matter of the place in which we decide “where we are from”. Always an open question with an uncertain personal reply that implies deep personal and collective consequences for the human being.
1267719694_fc4ba56607_m
Nongoa zara? Oporrak datoz aurki. Eta hori izaten da seguruenik Euskal Herritik kanpo gaudenean, gutariko bakoitzari erantzutea suertatzen zaigun galdera edozein momentutan. Orduan etortzen dira kontuak galdera horri, zuzen (eta gure buruari iruzur egin ez eta) koherenteki, gu arrotz izanda bisitatzen ari garen herrialde horretako gizanabakoari azalpenak emateko instantea. Euskaldunak bai, Euskal Herrian. Eta atzerrian…nondik hasi? Hor dator jada benetako froga. Izan ere, azken aldian Euskal Herrian bertan, globalizazio eta gure nortasunaren posizionamendu ekonomiko, sozial eta kultural berriaren beharra entzuten ari gara edozein iturburu ideologiko ezberdinetatik ere. Horrek zer pentsatua ematen dit: Euskalduntasunaren diskurtsoa maila globalean oraindik egiteke dagoela alegia. Eta hor dabiltza, alderdi eta ideologia ezberdinetako “pentsalariak” buruari bueltak ematen eta formula zein den asmatu nahian. Bitartean, hitz anpulosoak erabiliz guztiak. Baina, ohartu ez direlarik; kanporako ematen dugun erantzun horrek, barneko gure “herrigintza” egiteko modua ere aldatuko duela seguruenik. Eta hori da erronka nagusia.
Azken batean, atzerrian nola eta zein nomenklaturarekin aurkezten dugun gure izate kolektiboa, gakoa izaten da, gure buruan dugun barne “herrialde” sinboliko hori irudikatzeko. Hor sortzen dira galderak. Har dezadan adibide gisa hausnarketarako, gaia ilustratzearren, Atxagak dioena honen inguruan:
“Euskal Herria hamaika uhartetxoz osatutako lurralde bat da. Eta uhartetxoak ez daude beti ondo komunikatuta. Errepasa ditzagun gauden leku honi ematen zaizkion izenak: “Euskadi”, “Euzkadi”, “Euskal Herria”, “Vascongadas”, “País Vasco”, “Pays Basque”, “País Vasco-navarro”, “País vasco-francés”, “País Vasco-español”, “Comunidad Autónoma”, “Erkidego autonomoa”…bistakoa da, izen asko dira mapan ikusi ere egiten ez omen den leku batentzat. Gainera, zalantzan jarrita daude denak, alde batetik edo bestetik: batzuek ez dute, kasu, “Vascongadas” sekula esaten, edo umore zakarrez bakarrik esaten dute; beste batzuei higuingarri egiten zaie “Euskadi” aditzea ere..”.
Belfast-en duela zortzi urte, bake prozesua hain juxtu pil-pilean zegoenean, “Where are you from?” galderari, hutsean “From the Basque Country” erantzun eta segidan gertatu zena datorkit gogora; pint erreka batez bustitako elkarrizketa amaigabe bat ETA eta IRAren inguruan. (Emakume ilehori unionista egokitu zitzaidan elkarrizketakide, esan behar baita bestalde). Lisboako Itunari ezezko borobila eman, “Celtic Tiger”aren hazkunde ekonomiko izugarria bizi eta bake prozesuaren ondorio baikorraren uzta jasotzen ari den Irlandan; egun, agian elkarrizketa bera ez litzateke suertatuko.
EE.BB.-etan aldiz, Nevada, Idaho edota euskal diasporaren aztarren bat erreferentzia moduan izanda, bertako komunitate
hurbilarekin lotuko gaituzte. Gainontzekoek, ideia zipitzik ez eta ez dute jakingo Europako zein lurralde puskari buruz ari garen ere.
Hona iritsi nahi dut: Gure identitatea, mundu globalean egiteke dagoela. Eta seguruenik, Euskal Herriko gizabanako bakoitzari galdetu ezkero, “artxipielago” guzti horiek aterako zaizkigu. Ezpaidago Euskal Herria bakar bat. Norberak berea du. Eta hori atzerrian, oso garbi azaltzen da.Zer egin ordea, erreferentzia baliozkoa (nere iritziz) zaigun, herrialde nordikoetatik abiatu den Norden 2020 txosten prospektiboen lau mega-joera handien aurrean (a.- Garapen teknologikoa, b.- Globalizazioa, c.- Zahartze-demografikoa eta d.- EB gainegitura), gure izatea eta nortasuna mundu mailan ekinbide bihurtu ahal izateko?

270520500_c696e10b51_m

Bi ideia bota nahiko nituzke hausnarketa piztuarazteko:
Lehenengoa, Euskal Blogosferari dagokiona eta bigarrena, e-Partehartzea-ren kontzeptuarekin lotua:

1.- Euskal Blogosfera:
Eusko Ikaskuntzako euskal nortasunaren inguruko ikerketa batean aipatzen zen herrialde eta hizkuntz gutxiengotuak, beste edozein komunitate baino lehenago jarri direla blogosferaren lurralde birtualaren konkistan.
Eta noski, txostenak dioenez, Euskal
blogosferak, oso modu proaktiboan erreakzionatu omen du.
Horren testigantza bezala euskara beraren presentzia sarean. Ez al da mapa globalean, gure “lurralde” hori eraikitzeko modua. Bai, ziberespazioaz ari naiz, mundu birtualetaz badakit. Baina…zein izan da, Obamak Hillary irabazteko faktore erabakiorra? Ziberespazioa eta sareak oso modu egokian kudeatu izana.

2.-E-partehartzea:
Entzuten ari gara EBean partehartze digitalaren aroan gaudela. Eta pentsatzen dut, nola da posible hori, aukera politiko batzuk nonbait hitzik ez dutenean? Nola da posible hori, herri kontsulta baten aukera plazaratzean, Estatu baten debekua, horren gainetik jartzea? Nola da posible hori, AHT bezalako azpiegitura erraldoi eta estrategiko baten aurrean, adostasun eza eta izpiritu demokratiko partehartzailerik ez bada inon ikusten? Zertan oinarrituak daude jarrera kontrajarri horiek? Non daude ebidentziak eta datuak? Eta auzoetan e-partehartzea, posible izango al da ba?

Euskal Herriari, mundu globalean bere lekua aurkitzea ezinbestekoa zaio. Gutariko euskaldun bakoitzak berea aurkituko duen moduan; norberak bere moldea aukeratuz, noski. Hori bai, Euskadi 2020, Donostiako 2016 Europako Hiriburu Kulturalaren hautagaitza, eta hainbat eta hainbat proiektu estrategiko entzuten gaudenean etengabe, etortzen zait gogora honako galdera: “Nongoak izan nahi dugu?”

Laburbilduz, gure herrigintza (eraikuntza nazionala?) artikulatzeko abagune berri honen klabeak maneiatu behar ditugu. Hor daude adibideak, blogosfera eta e-partehartzea. Erabiltzeko daude. Azken batean, Friedman-ek esan zuen bezala, “mundua laua da” eta agian, Euskal Herria “maldatsu” izatetik, “lau” izatera pasatu beharko genuke, apika, ez orografian (!), gizarte-hartueman eta ziberespazio geroz eta zabalagoan. Eta guztia, munduari zabalduta beti leiho handi eta koloreanitz bat irekita utzita, haizea etengabe, sartu eta atera dadin bertatik.

(2008ko Ekainako Berriako Iritziak sailean argitaratua)

217608763_da3fb6acba

No Comments

Sorry, the comment form is closed at this time.